Jaap Selles
Vallen en opstaan. Die uitdrukking lijkt bedacht voor Nick Akkerman en Dick van de Steeg. Met hun bedrijf Battery Control in Steenwijk denken zij de oplossing te hebben tegen forse schade door brandende accu’s van e-bikes. De praktijktest brengt niet het gehoopte resultaat, maar de ondernemers zetten door en bedenken een alternatief dat wel aanslaat.
Vol goede moed rijden Akkerman en Van de Steeg naar Duitsland. In de auto ligt een tas die een ontploffende lithium ion-accu van een e-bike aankan. Denken zij na eenvoudige testen. Op de testlocatie zien zij dat drie exemplaren bezwijken onder de explosieve druk. Gedesillusioneerd beginnen ze aan de uren durende terugreis.
Onvoorzichtig
Maar stoppen met hun startup? Daar peinst het duo niet over. Jaarlijks worden bijna 500.000 elektrische fietsen verkocht. Inmiddels rijden er 4,9 miljoen exemplaren rond. Evenveel accu’s die onverwacht kunnen ontbranden en ontploffen. Bijvoorbeeld door vocht, verhitting of beschadiging. ,,Gemiddeld tien branden per week lijkt niks, maar de schade is zeer groot”, benadrukt Akkerman.
Hij vervolgt: ,,De groep die een e-bike heeft wordt groter. Voorheen waren het vooral ouderen, die voorzichtig met hun spullen omgaan. Tegenwoordig rijden ook andere doelgroepen op zo’n fiets, zoals jongeren en maaltijdbezorgers. Zij rijden harder een stoep op, laten de accu sneller vallen of geven er een trap tegenaan als hij het een keer niet doet. Dat zijn extra risico’s op een beschadigde accu die oververhit kan raken en kan gaan branden.”
,,Vaak worden lithium ion-accu’s opgeslagen in stalen veiligheidskasten, die gebouwd zijn voor de opslag van chemische brandstoffen en oliën en het gevaar buiten moeten houden. Bij accu’s komt het gevaar van binnenuit en daar zijn dit type kasten niet op berekend”, aldus Akkerman. Van de Steeg voegt toe: ,,Omdat normen en regelgeving ontbreken of niet actueel zijn, hebben we alles keer op keer zelf moeten testen om tot een veilig product te komen.”
Pizzeria verwoest
Hun uitvinding slaat aan. Dit voorjaar krijgt Battery Control voor hun ‘vernieuwende’ box de Fiets Innovatie Award van branchevereniging RAI. De klantenkring groeit: van fietsenmakers – ‘zij weten niet wat ze binnen krijgen’ – tot maaltijdenbezorgers, waaronder twee grote pizzaketens. Akkerman weet: ,,Drie jaar geleden werd een pizzeria in Utrecht verwoest, doordat de accu van een bezorgfiets ontplofte. Dat wil je voorkomen.”
Ze plaatsen boxen in het luxueuze hotel Huis ter Duin in Noordwijk voor accu’s van verhuurfietsen. Tot hun eigen verbazing heeft ook een ongediertebestrijder belangstelling voor de Battery-box, vertelt Van de Steeg: ,,Hij wil niet langer dat in zijn busjes onbeschermd lithium ion-accu’s liggen voor geautomatiseerde vangkooien.”
Betaalbaarheid
Wat brengt de toekomst? ,,Het is heel fijn om waardering te krijgen na een moeizame start”, benadrukt Van de Steeg. ,,Wij willen de box verder optimaliseren voor commercieel gebruik door bedrijven. Het streven is om de box compacter te maken en een idee is om een rekenmodule te installeren, zodat gebruikers zouden kunnen betalen voor de gebruikte tijd en de verbruikte stroom.”
Van de Steeg besluit: ,,Het belangrijkste wordt bewustwording creëren en het overtuigen van bedrijven en particulieren van de noodzaak. Mensen achten de kans klein dat hun accu ontploft. In principe is dat zo, maar als het gebeurt is de schade groot. Wat daarin meespeelt is de betaalbaarheid van de box. Die is nu 599 euro en voor particulier gebruik moet die prijs absoluut omlaag.”
Verzekeraars
Wordt opslag en opladen van e-bike-accu in beveiligde kast verplicht?
Verzekeraars maken zich zorgen om de opslag en het opladen van lithium-ion accu’s door particulieren en bedrijven. De krachtbronnen bevatten veel meer energie dan gewone batterijen en als het misgaat is de schade groter. Het is onwaarschijnlijk dat gebruikers verplicht worden om hun accu op te bergen in een aparte kast, stelt het Verbond van Verzekeraars. ,,Het is aan individuele verzekeraars op dat te bepalen”, aldus woordvoerster Yvonne Derkse. ,,Daarbij zal meespelen hoe groot het risico wordt ingeschat en hoe effectief het middel is om schade te voorkomen of te beperken. Bij bedrijven kan dat groter zijn dan bij particulieren; daar gaat het vooral om goede voorlichting.”
Een verzekeraar die het accepteert als ondernemers de Battery-box gebruiken is Nationale-Nederlanden. ,,Bij het product zijn de risico’s voor klanten geminimaliseerd, geeft het de mogelijkheid om de kosten van een bedrijfsverzekering lager te krijgen en stimuleert dit bedrijven om duurzaam te worden”, stelt woordvoerder Bas Kuik.
De Battery-box heeft eigen stopcontacten. De oplader ligt in een open ruimte onder de beveiligde koker. De kabel kan door de rubberen afsluiting van het luik naar de accu binnenin.
© Wilbert Bijzitter